Okul kültürünün öğretmenlerin iş doyumuna etkisi

Abstract

Bu araştırma öğretmenlerin okul kültürü ile iş doyumu arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Araştırma betimsel niteliktedir. Çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veriler 2017-2018 eğitim öğretim yılında İstanbul İli, Eyüp sultan, Küçükçekmece ve Arnavutköy ilçelerinde görev yapan 802 öğretmenden toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak birinci bölümde demografik değişkenlere ilişkin cinsiyet, yaş, öğrenim durumu, mezun olunan fakülte, okuldaki toplam hizmet süresi, meslekteki hizmet süresi, kurumdaki istihdam şekli olmak üzere sekiz sorudan oluşmaktadır. İkinci bölümde “okul kültür ölçeği” Çolakoğlu (2005) tarafından oluşturulan Yılmaz (2009) tarafından geliştirilen 28 maddeden oluşan ölçek kullanılmıştır. Üçüncü bölümde “İş Doyumu Ölçeği” Gündüz (2008) tarafından oluşturulan 19 maddeden oluşan ölçek kullanılmıştır. Katılımcı öğretmenlerin okul kültürü ölçeği ve alt boyutlarına ait ortalama puanları incelendiğinde; “işbirlikçi liderlik” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu, “mesleki yardımlaşma” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu, “öğrenme ortaklığı” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu, “öğretmen işbirliği” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu, “amaç birliği” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu, “mesleki gelişme” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu ve öğretmenlerin okul kültürü algısının “yüksek” düzeyde olduğu söylenebilir. Örneklem grubunu oluşturan öğretmenlerin iş doyumu ölçeği ve alt boyutlarına ait ortalama puanları incelendiğinde; “örgüt iklimi, çalışma koşulları ve sosyal görünüm” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu, “bireysel faktörler” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu, “örgütsel iletişim” alt boyutunun “yüksek” düzeyde olduğu ve öğretmenlerin iş doyumu düzeylerinin “yüksek” olduğu söylenebilir. Öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri ile okul kültürü algıları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

The present research aims to explore the relationship between the school culture and job satisfaction of the teachers. The research is a descriptive research. The relational screening model was used. Data was collected from 802 teachers working in Eyup Sultan, Kucuk Cekmece and Arnavutkoy districts of Istanbul during the 2017-2018 academic year. As for data collection tools, the first part contains eight questions regarding demographic variables including sex, age, educational degree, faculty graduated, total length of service at school, total length of service in profession, and type of employment at institution. In the second part, the “school culture scale”, a scale comprised of 28 items created by Çolakoğlu (2005) and developed by Yılmaz (2009), was used. In the third part, the “job satisfaction scale”, a scale comprised of 19 items created by Gündüz (2008), was used. When the mean scores of the participating teachers from the school culture scale and its subdimensions are examined, it may be suggested that the “cooperative leadership” subdimension is at a “high” level, the “professional cooperation” subdimension is at a “high” level, the “learning partnership” subdimension is at a “high” level, the “unity of purpose” dimension is at a “high” level, the “professional development” is at a “high” level, and the teacher school perception is at a “high” level. When the mean scores of the teachers constituting the sample group from the job satisfaction scale and its subdimensions are examined, it may be suggested that the “the organizational identity, working conditions and social outlook” subdimension is at a “high” level, the “individual factors” subdimension is at a “high” level, the “organizational communication” subdimension is at a “high” level, and the teacher job satisfaction level is “high”. A positive meaningful relationship was found between the job satisfaction level and school culture perception of the teachers.