2. Uluslararası Vakıf Kurumu Sempozyumu: vakıf ve yoksullukla mücadele: Tebliğ özetleri kitabı = 2. International Waqf Institution Symposium: Waqf and alleviating poverty: Abstrack book
Abstract
Yoksulluk, kişinin yaşam standardını iyileştirme imkânı bulamaması anlamına gelmektedir. Yoksulluğun sadece ekonomik sonuçları değil sosyal sonuçları da vardır. Bu nedenle yoksulluğa karşı mücadele sadece ekonomik boyutta değil, toplumsal boyutta da yapılmaktadır. Yoksulluğa karşı bu iki yönlü savaşı yapabilecek kurumlardan biri ve belki de en önemlisi vakıf kurumudur. Vakıflar, kamu ve özel sektöre ek olarak üçüncü bir sektör olarak toplumsal hayatta rol oynamaktadır. Vakıflar sayesinde birçok kamu hizmeti gönüllü kuruluşlar tarafından sağlanmaktadır. Bu şekilde, kamu yükü de azalmaktadır. Diğer yandan vakıflar sosyal dayanışmayı arttırmaktadır. Vakıflar, yardımlaşma ve dayanışma temelli kurumlar oldukları için sosyal yapının korunmasında da rol oynamaktadır. Bu dayanışmanın neticesi olarak da yoksulluğun ortaya çıkardığı sorunların ağır etkisi nispeten iyileşmektedir. Tarih boyunca vakıflar, özellikle İslam toplumlarında, toplumsal patlamaları önleyen bir işbirliği mekanizması oluşturdular. İslam'ın yoksullara ve ihtiyaç sahiplerine yardım etmeyi (infak etmeyi) teşvik eden bir din olması, vakıfları yoksullukla mücadele aracı olarak kullanmayı mümkün kılmaktadır. Vakıfların kolektivist yapısı ve İslam'ın ve İslam ekonomisinin toplumun çıkarlarına öncelik veren özellikleri neredeyse bütünleşmiş durumdadır. Bu uyum sayesinde vakıflar, İslam dünyasında oldukça yaygın kurumlar haline gelmiştir. Hatta, toplumdaki girişimcilerin finansal ihtiyaçları bile vakıflar tarafından karşılanmıştır. Belki de günümüzün en büyük sorunu ekonomik kalkınma sağlamayan ekonomik büyümedir. Zira ekonomik büyüme sadece rakamlarla ifade edilen bir kavram haline gelmiştir. Niceliksel büyümeye rağmen insanların yaşam standartlarındaki düşüş, zenginler ve yoksullar arasındaki gelir adaletsizliği ve sosyal patlamalar bu durumun sık görülen işaretleridir. Bu çalışmada tarihten günümüze vakıfların yoksulluğu azaltmada nasıl bir rol oynaması gerektiği ve modern sisteme potansiyel katkıları kapsamlı bir şekilde incelenecektir.
