Okul Müdürlerinin Kriz Yönetimi Becerilerinin İncelenmesi: Devlet Okulu ve Özel Okul Karşılaştırması

Abstract

Günümüz okullarının yönetiminde bir kesinlikten bahsedebilmek mümkün değildir. İdari işler karmaşıklık, öngörülemezlik ve belirsizlik ile karakterize edilmektedir. Okulların olası kriz durumlarına karşı daima hazırlıklı olması, oluşabilecek olumsuz durumları en aza indirebilmesi, kriz sürecini daha sağlıklı ve etkili yönetebilmesi, örgütün yaşamına devam edebilmesi için hayati bir öneme sahiptir. Bu çalışmanınamacı, okul müdürlerinin kriz yönetimi becerileri konusundaki öğretmen görüşlerini ortaya koymak, devlet okulu ve özel okul müdürlerinin kriz yönetimi becerileri arasında farklılık olup olmadığını tespit etmektir. Ayrıca devlet okullarında ve özel okullarda en sık karşılaşılan kriz durumları da çalışma kapsamında tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma karma desenle yapılmıştır. Nicel verilerin değerlendirilmesinde genel tarama modeli, nitel verilerin analizinde ise Olgubilim/Fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Çalışmanın örneklem grubunu İstanbul İli Küçükçekmece ilçesinde bulunan, 2017–2018 eğitim-öğretim yılında 3 özel ve 9 ayrı devlet okullunda çalışan 222 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “kişisel bilgi formu” ve “kriz yönetimi yeterlilikleri anketi” kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, T-Testi ve Anova Testine başvurulmuştur. Nitel verilerin çözümlenmesinde ise içerik analizinden faydalanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, okul müdürlerinin kriz yönetimi becerinin çok yüksek olduğu; devlet okulu müdürlerinin kriz yönetimi becerinin özel okul müdürlerine göre daha düşük olduğu; okul müdürlerinin kriz yönetimi becerilerinin okullarında ortaya çıkan kriz durumları arttıkça düştüğü bulunmuştur. Devlet okullarında en çok karşılaşılan kriz durumları “veli öğretmen anlaşmazlıkları”, “öğrenci yaralanmaları”, “problemli aile tutum ve davranışları” iken; özel okullarda en çok karşılaşılan kriz durumları “öğrenciler arasındaki anlaşmazlıklar”, “velilerin yüksek beklentileri ve okula müdahale etmeleri”, “öğrencilerin izinsiz fotoğraf video paylaşımı” olarak tespit edilmiştir. Araştırma bulguları tartışılmış, uygulamacılara ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

It is not possible to talk about certainty in the management of today's schools. Administrative work is characterized by complexity, unpredictability and uncertainty. In this respect, it is vital for schools to always be prepared for possible crises, to minimize the negative situations that may occur, to manage the crisis process more healthily and effectively and to continue the life of the organization. The aim of this study is to reveal the views of teachers about the crisis management skills of school principals and to determine whether there is a difference between the crisis management skills of public and private school principals. In addition, the most frequently encountered crises in public and private schools were also determined. The research was conducted with mixed research pattern. General screening model was used for the evaluation of quantitative data and Phenomenology pattern was used for the analysis of qualitative data. The sample group of the study consists of 222 teachers working in 3 private and 9 different public schools in the 2017-2018 academic year in Küçükçekmece district of İstanbul. In the research, “personal information form” and “crisis management skills questionnaire” were used as data collection tools. Descriptive statistics, T-Test and Anova Test were used for data analysis of qualitative data and content analysis was used were used for data analysis of quantitative data. As a result of the analysis, it was found that the principals' crisis management skills were very high; that the crisis management skills of public school principals are lower than that of private school principals; it was found that the crisis management skills of school principals decreased as the crisis situations in schools increased. The most common crisis situations in public schools are “parent-teacher conflicts”, “student injuries”, “problematic family attitudes and behaviors”; the most common crisis situations in private schools are “disagreements among students”, “high expectationsand intervention to schools of parents”, “unauthorized photo and video sharing of students”. Research findings were discussed and suggestions were made to practitioners and researchers.