Ergenlerin algıladıkları ebeveyn tutumları ile öfke kontrolü arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ergenlerde algılanan anne baba tutumları ile öfke kontrol edebilme düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Ayrıca algılanan anne baba tutumları ve öfke kontrol etme düzeyi değişkenlerinin katılımcıların sosyo-demografik değişkenleri ile olan ilişkisinin incelenmesi de amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini İstanbul ilinde yaşayan yaş aralığı 14-19 arası olan olan 131'i erkek 139'u kız toplam 270 gönüllü katılımcı ergen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak kişisel verileri toplamak için araştırmacı tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu, algılanan anne baba tutumlarını değerlendirmek için Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutum Ölçeği ve ergenlerin öfkesini değerlendirmek için Ergen Öfke Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Yapılan çalışmadan alınan sonuçlara göre ergenlerin algıladıkları anne baba tutumları ile öfke durumları arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca ergenlerin cinsiyetlerinin, sınıf düzeylerinin ve gelir durumlarının da algılanan anne baba tutumları ve öfke durumlarına göre farklılaştığı sonuçları elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bazı bulgular şunlardır: Duygusal Sıcaklık-Baba toplam puanı ile Araçsal Öfke puanı arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı farklılık bulunmuştur. Reddedicilik-Anne toplam puanı ile Ergen Öfke Değerlendirme Ölçeği puanı arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı farklılık bulunmuştur. Aşırı Koruyuculuk- Baba toplam puanı ile Ergen Öfke Değerlendirme Ölçeği puanı arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı farklılık bulunmuştur. Cinsiyet ile öfke durumları arasındaki anlamlı farklılığa göre tüm alt boyutlarda erkekler daha fazla puan almıştır. Cinsiyet açısından algılanan anne baba tutumunun incelenmesi sonucunda Anne baba tutumu ile cinsiyet arasında anlamlı bir farklılık bulunmadığı bulgusuna rastlanmıştır. Gelir ile algılanan anne baba tutumu arasındaki anlamlı farklılığa göre gelir düzeyi arttıkça anne babadan algılanan duygusal sıcaklık düzeyi artmaktadır. Gelir düzeyi düştükçe anne babadan algılanan reddedicilik düzeyi artmaktadır. Gelir ve ergenlerin öfke düzeyleri arasındaki anlamlı farklılığa göre sadece tepkisel öfke alt boyutundan alınan puanlar arasında anlamlı farklılık vardır. Buna göre gelir düzeyi düştükçe tepkisel öfke düzeyi yükselmektedir. Araştırmadan elde edilen tüm bulgular çalışmanın tartışma ve yorum bölümünde ilgili literatür kapsamında değerlendirilip yorumlanmıştır.

The aim of this study is to investigate the relationship between perceived parental attitudes and anger control level in adolescents. In addition, it is aimed to investigate the relationship between perceived parental attitudes and anger control level variables with the socio-demographic variables of the participants. The sample of the study consists of 270 volunteer adolescents (131 males and 139 females) whose age range is between 14-19 in Istanbul. Personal Information Form prepared by the researcher to collect personal data, Abbreviated Perceived Parental Attitude Scale to assess perceived parental attitudes, and Adolescent Anger Assessment Scale to assess anger of adolescents were used as data collection tools. According to the results of the study, a significant relationship was found between adolescents' perceived parental attitudes and anger. In addition, it was obtained that adolescents' gender, class levels and income levels were related to perceived parental attitudes and anger. Some of the findings obtained from the study are as follows: There was a negatively low-level significant correlation between emotional temperature-father total score and instrumental anger score. There was a moderate positive correlation between the rejection-mother total score and the adolescent anger rating scale. There was a positively low-level significant relationship between the overprotection-father total score and the Adolescent Anger Assessment Scale score. According to the relationship between gender and anger, men scored higher in all sub-dimensions. As a result of examining the perceived parental attitude in terms of gender, it was found that there was no significant relationship between parental attitude and gender. According to the relationship between income and perceived parental attitude, the level of emotional warmth perceived from parents increases as income level increases. As the income level decreases, the level of rejection perceived from the parents increases. According to the relationship between income and anger levels of adolescents, there is a significant difference between the scores obtained from the sub-dimension of reactive anger only. Accordingly, as the income level decreases, the level of reactive anger rises. All findings obtained from the study were evaluated and interpreted in the discussion and interpretation section of the study in the light of the relevant literature.