Üniversite öğrencilerinde bağlanma stillerinin yaşam doyumu ile ilişkisinde maneviyatın aracı rolü

Abstract

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin bağlanma stillerinin yaşam doyumu ile ilişkisinde maneviyatın aracı rolünün belirlenmesi amaçlanmıştır. Bununla birlikte, bağlanma stilleri, yaşam doyumu ve maneviyatın üniversite öğrencilerinin sahip olduğu sosyodemografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığı da çalışmanın alt amaçlarıdır. Araştırma, Türkiye'de üniversitelerin 2020/2021 eğitim öğretim yılında öğrenimine devam eden toplam 400 (291 kadın, 109 erkek) öğrencinin katılımıyla yürütülmüştür. Araştırmada yer alan değişkenlerin ölçülmesi amacıyla katılımcılara sosyodemografik özelliklerden oluşan kişisel bilgi formu, İlişki Ölçekleri Anketi (İÖA), Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ) ve Manevi Yönelim Ölçeği (MYÖ) uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi, SPSS 25 Paket Programı ve AMOS 24 Paket programı yardımıyla yapılmıştır. Araştırmanın amaçlarını test etmek üzere verilerin analizinde Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Bağımsız Grup t-Testi, Scheffe ve LSD, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Araştırmada, bağlanma stilleri alt boyutlarından güvenli bağlanmanın kadınların lehine anlamlı düzeyde farklılaştığı, manevi yönelim ve korkulu bağlanma arasında gelir düzeyine göre anlamlı bir ilişki bulunduğu, saplantılı bağlanma, güvenli bağlanma ve korkulu bağlanma boyutlarında bireyin bakım verenine göre anlamlı bir ilişki bulunduğu, saplantılı bağlanmanın doğum sırasına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Yaşam doyumu, manevi yönelim, saplantılı bağlanma, güvenli bağlanma, korkulu bağlanma ve kayıtsız bağlanma değişkenleri için ise psikolojik destek alan ve almayan bireylerde herhangi anlamlı bir farklılığın olmadığı bulgularına ulaşılmıştır. Kurulan yapısal eşitlik modelinde (YEM) bağlanma stilleri alt boyutlarından saplantılı, güvenli ve korkulu bağlanma ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide manevi yönelim değişkeninin kısmi aracı rol etkisinin olduğu görülmüştür. Başka bir deyişle, bağlanma stillerinin hem doğrudan hem de maneviyat aracılığıyla yaşam doyumu üzerinde etkisi bulunmaktadır.

In this study, it was aimed to determine the mediating role of spirituality in the relationship between university students' attachment styles and life satisfaction. In addition, whether attachment styles, life satisfaction and spirituality differ according to the sociodemographic characteristics of university students are also sub-objectives of the study. The research was conducted with the participation of a total of 400 (291 female, 109 male) students attending universities in Turkey in the 2020/2021 academic year. In order to measure the variables in the study, the personal information form consisting of sociodemographic characteristics, the Relationship Scales Questionnaire (RSQ), the Life Satisfaction Scale (LSS) and the Spiritual Orientation Scale (SOS) were applied. The analysis of the data obtained in the research was made with the help of SPSS 25 Package Program and AMOS 24 Package Program. One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Independent Group t-Test, Scheffe and LSD, Pearson Product-Moment Correlation analysis and structural equation modeling were used to analyze the data to test the objectives of the study. In the study, secure attachment from the sub-dimensions of attachment styles differed significantly in favor of women, there was a significant relationship between spiritual orientation and fearful attachment according to income level, there was a significant relationship between the individual's preoccupied attachment, secure attachment and fearful attachment dimensions according to the caregiver, secure attachment was compared to the class level. It was concluded that preoccupied attachment differed significantly according to birth order. It was found that there was no significant difference in the variables of life satisfaction, spiritual orientation, preoccupied attachment, secure attachment, fearful attachment, and dismissive attachment in individuals who received and did not receive psychological support. In the established structural equation model (SEM), it was observed that the spiritual orientation variable had a partial mediating role in the relationship between the attachment styles sub-dimensions, preoccupied, secure and fearful attachment, and life satisfaction. In other words, attachment styles have an impact on life satisfaction both directly and through spirituality.