Kişilik özelliklerinin üretkenlik karşıtı iş davranışı ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı kişilik özelliklerinin üretkenlik karşıtı iş davranışı ve örgütsel vatandaşlık üzerinde etkisinin incelenmesidir. Araştırmanın evreni kamu ve özel sektör çalışanlarından oluşmuştur. Araştırma kapsamında yapılan Google form çevrim içi anket yapılmıştır. Ankete aktif çalışma hayatında yer alan 144 kadın, 171 erkek olmak üzere toplam 315 çalışan katılım sağlamıştır. Araştırma analizlerinde SPSS ve AMOS programı kullanılmıştır. Sosyo - Demografik değişkenlerin belirlenmesi için ilk aşamada sorular sorulmuştur. İkinci aşamada, çalışanların Podsakoff ve arkadaşları (1990) tarafından geliştirilen örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeği (ÖVD) için 15 soruluk ölçek kullanılmıştır. Üçüncü aşamada üretkenlik karşıtı iş davranışını ölçmek için P.E. Spector, S. Fox, L.M. Penney, K. Bruursema, A. Goh ve S. Kessler (2006) tarafından geliştirilen 33 soruluk ölçek kullanılmıştır. Dördüncü ve son kısmında ise, 44 soruluk kişilik özellikleri ölçeği kullanılmıştır. Kişilik Özelliklerinin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı ve Örgütsel Vatandaşlık arasında anlamlı bir ilişki olduğu öngörülmüştür. Araştırma sonuçları incelendiğinde öngörülerin doğruluğu ispatlanmıştır. Çalışanların kişilik özellikleri üretkenlik karşıtı iş davranışının ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde eğilimlerini etkilediği görülmüştür.

The main purpose of this research is to examine the effect of personality traits on counterproductive work behavior and organizational citizenship. The universe of research consists of public and private sector employees in Turkey. In the research, Google form online survey was used. 144 women and 171 men a total of 315 employees who are active in working life participated in the survey. Research data were analysed by using SPSS and AMOS programs. In order to determine the socio-demographic variables, some questions were asked in the first stage. In the second stage, a 15-question Organizational Citizenship Behavior (OCB) scale developed by Podsakoff et al. (1990) was used. In the third stage, 33-question Counterproductive Work Behavior Checklist (CWB-C) developed by P.E. Spector, S. Fox, L.M Penney, K. Bruursema, A. Goh, and S. Kessler (2006) was used to measure counterproductive work behavior. In the fourth and last stage, the 44-question personality traits scale was used. It was hypothesized that there is a significant relationship between Counterproductive Work Behavior and Organizational Citizenship. The results of the research proved the hypotheses. It was observed that personality traits of employees affect their tendency on counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior.