Kırım Kafkas göçlerinin Bayezid sancağı'na sosyoekonomik ve kültürel etkisi üzerine bir inceleme

Abstract

Çalışmanın amacı Bayezid Sancağında göçlerin sosyo-ekonomik ve kültürel etkilerini ortaya koymaktır. Bugün üzerinde yaşadığımız topraklarda bizden önceki nesillerin neler yaşadığı, nerelerden gediklerini görmek adına bu incelemeye gidilmiştir. Anadolu toprakları birçok kez savaş meydanına dönmüş ve istilalara uğramıştır. Meydana gelen savaşların öncesinde sonrasında ve yahut hemen her taraftan göçler meydana gelmiştir. Özellikle 19. yüzyıl bu anlamda bugünkü etnik ve kültürel yapının oluşmasına vesile olacak büyük çaplı göçlere şahitlik etmiştir. Kırım ve Kafkasya'dan gelen göçlerin önemli duraklarından bir tanesi de Bayezid Sancağı olmuştur. Bayezid Sancağı; Osmanlı Devlet'inin yönetimi altında beş kez işgale uğramış, bu işgallerin sonucunda iskân olan halkı her seferinde göçe ve sürgüne maruz bırakılmıştır. Bu işgallere ve sürgünlere karşın Bayezid ekonomik ve kültürel değerini hep korumuştur. Bayezid, coğrafi konumu nedeniyle Osmanlı-Rus savaşlarının doğudaki ilk hedefi olmuştur. 19. yüzyılda Kırım Kafkasya'dan gelen muhacirler Anadolu'nun birçok bölgesine yerleştirilmiştir. İskân bölgelerine bakıldığında göçmenlerle yerli halk arasındaki ilişkilerin zaman zaman gerilimli geçtiği görülmektedir. Anacak uyum sorunlarının çözümü ile birlikte zengin bir kültüre ve etnik yapıya sahip olunmuştur. Bu bakınmadan muhacirlerin Bayezid ve çevresine katkıları irdelenecektir.

The aim of the study is to put forward the socio-economic and cultural effects of migrations in Bayezid Sanjak. This research has been conducted to see what the previous generations lived in the lands that we live on today and where they came from . Anatolian lands turned into battlefields and were invaded many times. Before or after the battles that occurred, or from almost all sides, migrations took place. In this sense, especially the 19th century witnessed mass migrations that would cause to the formation of today's ethnic and cultural structure. One of the significant stops of the migrations from the Crimea and the Caucasus was Bayezid Sanjak. Bayezid Sanjak was occupied five times under the rule of the Ottoman Empire, and inhabitants were exposed to immigration and exile each time as a result of these occupations. Bayezid always preserved its economic and cultural value despite these occupations and exiles. Bayezid was the first target of the Ottoman-Russian wars in the east because of its geographical location. In the 19th century, immigrants from the Crimea and the Caucasus were settled in many parts of Anatolia. It is seen that there was sometimes tension between immigrants and local people in settlement areas. However, a rich culture and ethnic structure were obtained with the solution of adaptation problems. In this respect, the contributions of the immigrants to Bayezid and its surroundings will be scrutinized.