Beslenme durumu ve malnütrisyon
Abstract
Bu Bölümde Neler Öğreneceğiz?: Bu bölümde öncelikle sağlıklı beslenme, yeterli ve dengeli beslenme, yetersiz ve dengesiz beslenme kavramları ve yaşlılarda görülen yetersiz ve dengesiz beslenme sorunları
açıklanacaktır. Ardından yaşlılık döneminde bireyde beslenme durumunu etkileyebilecek
değişiklikler bazal metabolizma hızı ve vücut kompozisyonu, tat ve koku alma, dişler ve diş
etleri ve sindirim sistemi değişiklikleri alt başlıklarında; yaşlıların besin gereksinimleri enerji,
protein, karbonhidrat, lif, lipid, mineral ve vitaminler alt başlıklarında ele alınacaktır. Son
bölümde yaşlıların beslenme durumunun değerlendirilmesi konusuna detaylı olarak yer
verilecek; değerlendirme anamnez alma, besin alımı, fiziksel muayene ve antropometrik
ölçümler, laboratuvar tetkikleri, vücut kompozisyonunun değerlendirilmesi ve tarama araçları
başlıklarında anlatılacaktır. GİRİŞ: Yaşlılar, gençlere göre beslenme sorunları açısından daha savunmasız, duyarlı ve
örselenebilir özelliktedirler. Yetersiz beslenme sorunları çoğunlukla “protein-enerji
malnütrisyonu” olarak ortaya çıkar; dengesiz beslenme ise gereksinimden daha fazla alım
olarak görülür ve obezite ile sonuçlanır. Yaşlılarda beslenme sorunlarından malnütrisyon
oldukça yaygındır. Yaşlanmaya paralel olarak bireylerin tat ve koku alma duyularında, diş ve
diş etlerinde, sindirim sisteminde, vücut kompozisyonunda, metabolizma hızında ve besin
gereksinimlerinde değişiklikler meydana gelir; ek olarak yaşlılar fonksiyonel yetersizlikler,
engellilik, yoksulluk vb nedenlerle besine erişim ve hazırlama güçlükleri yaşarlar. Tüm bu
faktörler yaşlıların beslenme sorunlarında rol oynar.
Yaşlılarda beslenme durumunun değerlendirilmesi risklerin erken saptanıp, önlem
alınması açısından çok önemlidir. Beslenme durumu, anamnez alımını takiben besin alımı
incelenerek, fizik muayene ve antropometrik ölçümler, laboratuvar tetkikleri yapılarak, vücut
kompozisyonu incelenerek ve tarama araçları kullanılarak değerlendirilebilir. Bu bölümde
tüm bu konular ele alınarak anlatılacaktır.