Ağrı

Abstract

Bu Bölümde Neler Öğreneceğiz? Bu bölümde ilk olarak yaşlılarda görülen ağrının tanımı ve sıklığı ile ilgili bilgi verilecek; ardından ağrı mekanizmalarına, ağrı sınıflandırmalarına ve ağrı nedenlerine yönelik kavramlara yer verilecek, ağrının değerlendirilmesi ve yaşlılarda ağrı yönetimine değinilecektir. GİRİŞ: Yaşlılar, yaşa bağlı vücut sistemlerinde ortaya çıkan fizyolojik değişiklikler, yaşla sıklığı artan komorbiditeler ve polifarmasi nedeniyle, yaşlı olmayan bireylerden daha çok hastalanmaya, hastalıkların alışılagelen semptomlar yerine tipik olmayan semptomlarla görülmesine ve ilaç-ilaç etkileşimlerine meyilli, ilaç tedavi yan etkilerine ise daha duyarlıdırlar. Bu nedenlerle yaşlı bireylerdeki hastalıkların tanı, tedavi ve takipleri özel bir yaklaşım gerektirir. Ağrı, yaşlılarda en sık bildirilen semptom olup, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini etkileyen önemli sorunlardan biridir. Yaşlılar gençlere göre daha sık ağrı yaşamaktadırlar. Ancak, bu yaş grubunda ağrı genellikle hekim ve bakım verenler tarafından yeterince fark edilmez, tedavi edilmez veya yetersiz şekilde tedavi edilir. Örneğin; her gün ağrı çeken 65 yaş üstü kanser hastalarının %25’inden fazlası hiçbir analjezik ilaç almamaktadır.1,2 65 yaş ve üstü yaşlıların orta veya şiddetli kronik ağrı yaşama oranları oldukça yaygın olup, %45-80 arasında değişmektedir. Tedavi edilmeyen ağrının, aktivite kısıtlaması, sosyalizasyon eksikliği, anksiyete, depresyon, uyku bozukluğu, dikkat eksikliği, yürüme bozuklukları ve düşme, kötü beslenme, yaşam kalitesinde azalma ve sağlık bakım giderlerinde artış ile ilgili olduğu belirtilmektedir. Kalça kırığı olan hastalarda, ameliyatı takip eden ciddi ağrı veya yetersiz analjezi, konfüzyonu artırabilir, iyileşmeyi yavaşlatabilir ve fonksiyonları bozabilir. Kronik ağrısı olan yaşlılar sağlık durumlarını daha kötü olarak tanımlamakta ve ağrısız yaşlılara göre sağlık hizmetlerini daha fazla kullanmaktadırlar. Ağrı tedavisi, ağrıya sekonder gelişmiş yukarıdaki bozuklukların tedavisine ve tedavi maliyetlerinin azalmasına katkı sağlar. Tüm bu nedenlerle Amerikan Geriatri Derneği tarafından 1998 ve 2001 yıllarında yaşlıda ağrının yönetimi ile ilgili rehberler yayınlanmış, Uluslararası Ağrı Çalışma Birliği [International Association of Study for Pain (IASP)] 2006-2007 yılı global kampanyasını yaşlılarda ağrıya ayırmıştır.