Sınıf öğretmenleri ve eğitim yöneticilerinin iş stresi düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı sınıf öğretmenleri ile eğitim yöneticilerinin iş streslerinin ne düzeyde olduğu ve çeşitli değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Bu çalışmanın evrenini; İstanbul’un Avrupa yakasında bulunan devlet okullarında, 2017-2018 eğitim öğretim döneminde görev yapmakta olan sınıf öğretmenleri ve eğitim yöneticileri; örneklemini ise İstanbul ili Küçükçekmece, Bahçelievler ve Bağcılar ilçelerinde görev yapan basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen 300 sınıf öğretmeni ve 100 ilkokul eğitim yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında demografik bilgi formunun yanında İş Stres Ölçeği kullanılarak veri toplanmıştır. Bu ölçekten elde edilen veriler SPSS programına yüklenmiş ve ortaya çıkan sonuçların ortalamaları ve standart sapmaları hesaplanmıştır. Örneklemi oluşturan sınıf öğretmenlerinin ve eğitim yöneticilerinin demografik özelliklerine ilişkin yüzde ve frekans dağılımı yapılmıştır. Verilerin incelenmesinde Kolmogorov Simirnov, Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis H testlerinden faydalanılmıştır. Veri analizi sonucunda sınıf öğretmenlerinin iş stresi düzeylerinin çok yüksek olmadığı ancak stresli olarak nitelendirebilecek bir düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Kadın ve erkek sınıf öğretmenlerinin, iş stres düzeyleri arasında bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla kadın ve erkek sınıf öğretmenlerinin iş stresi düzeyleri benzerdir. Sınıf öğretmenlerinin medeni durum, yaş ve eğitim düzeyleri ile birlikte iş stresi düzeylerinin değişmediği, tüm medeni durum, yaş ve eğitim gruplarında iş stresi düzeylerinin benzer olduğu bulunmuştur. Sınıf öğretmenlerin iş stresinin mesleki kıdemlerine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Ortalama puanlara bakıldığında, farklı mesleki kıdeme sahip sınıf öğretmenlerinin iş stresi düzeyleri birbirine benzer olduğu görülmektedir. Eğitim yöneticilerinin iş stresi düzeylerinin çok yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Eğitim yöneticilerinin iş stresi düzeyleri cinsiyete, medeni duruma, mesleki kıdeme, yöneticilikteki kıdeme ve eğitim durumuna göre değişmemektedir. Eğitim yöneticilerinin yaşa bağlı olarak iş stresi düzeylerinin değişmediği saptanmıştır.

The main purpose of this research is to determine the level of job stress of primary school teachers and education administrators and whether it differs according to various variables. Descriptive screening model is utilized in this study. The population of the study consists of education administratorsand primary school teacher working in public schools on the European side of Istanbul during 2017-2018 academic year, whereas the sample of the study includes 300 primary school teacher and 100 education administratorsworking in Kucukcekmece, Bahcelievler and Bagcilar districts in Istanbul province. In the study, "Work Stress Scale" were used as data collection tools. The data collected using these scale were uploaded to SPSS program and the average of the results was calculated. Kolmogorov Simirnov, Mann-Whitney U test and Kruskal Wallis H test were used to analyze the data. As a result of the data analysis, it was determined that the job stress levels of the primary school teachers were not very high, but at a level that could be described as stressful. It was deduced that there was no difference between the work stress levels of male and female primary school teacher. Therefore, male and female primary school teacher have more or less the same levels of work stress. It was also concluded that work stress levels of primary school teacher did not differ based on their marital status, age and education levels and that the level of work stress in all primary school teacher with different marital status, age and education levels were similar. Furthermore, it was observed that the work stress levels of primary school teacher did not vary based on their professional seniority. Analyzing the average scores, it is seen that the work stress levels of primary school teacher with different professional seniority are similar. It has been concluded that the job stress levels of education administrators are very high. Additionally, the work stress levels of education administrators do not change according to gender, marital status, professional seniority, seniority in management and education level. Moreover, it was determined that the work stress levels of education administrators did not change based on their age.