Palyatif bakım hastalarında manevi bakım

Abstract

Bu çalışmada palyatif bakım hastalarında maneviyat ve manevi bakım konusunda yapılan araştırmalar gözden geçirilmiştir. Palyatif bakım, ilerlemiş ve/veya ilerleyici hastalığı olan ve tıbbi olarak tedavinin mümkün olmadığı hastalarda ve bu hastaların ailelerinde fiziksel, psiko-sosyal ve manevi sorunların önlenmesi/ hafifletilmesine ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yönelik yaklaşımları içerir. Palyatif bakım yaklaşımı ölümü normal bir süreç olarak kabul eder, hasta bakımının psikolojik ve inanç yönlerini bütünleştirir, hastanın ölüme kadar mümkün olduğu kadar aktif olarak yaşamasına, yanısıra hastaların hastalıkları ve ölüm sonrasında ise ailenin yas tutma süreçlerinin üstesinden gelmesine yardımcı olur. Maneviyat “bireylerin anlam ve amaç arama ve bunu ifade etme tarzı, içinde bulunulan ana, kendisine, başkalarına, doğaya, anlamlı ve kutsal olana bağlanma biçimi” olarak tanımlanabilir. Herhangi bir dine ve inanca bağlı olsun ya da olmasın palyatif bakım hastalarının çoğu manevi sıkıntı yaşar. Manevi sıkıntı anlamsızlık, umutsuzluk, başkalarına bağımlılılık, izole olmuş hissetme ve desteksizlik duygusu şeklinde algılanabilir; korku, sinirlilik, umutsuzluk, depresyon şeklinde tezahür edebilir ve intihar düşünceleri ile ilişkili olabilir. Tersine manevi esenlik iç huzur, umut, değerli ve saygın hissetme, daha iyi yaşam kalitesi, daha az depresyon ve daha az anksiyete ile ilişkilidir. Konu ile ilgili yapılan çalışmalar ölümü yaklaşan hastaların manevi bakım hizmetlerine zaman eksikliği, profesyonel eğitim eksikliği, bilinç eksikliği, sağlık çalışanları ve hasta ve aileleri arasındaki kültürel farklılıklar vb gibi bireysel, kurumsal ve kültürel engeller nedeniyle yeterince ulaşamadıklarını göstermektedir. Sonuç olarak manevi bakım mutlaka palyatif bakım hizmetlerine entegre edilmeli; manevi bakım uygulamaları, bazı gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, verilen hizmetlerin kalite göstergesi olarak ele alınmalıdır.

In this study, researches on spiritual and spiritual care in palliative care patients were examined. Palliative care is an approach that improves the quality of life of patients and their families facing the problem associated with lifethreatening illness, through the prevention and relief of all kind of pain and suffering including physical, psychosocial and spiritual. Palliative care affirms life and regards dying as a normal process; integrates the psychological and spiritual aspects of patient care; offers a support system to help patients live as actively as possible until death; offers a support system to help the family cope during the patients illness and in their own bereavement. Spirituality can be defined as: “… the aspect of humanity that refers to the way individuals seek and express meaning and purpose and the way they experience their connectedness to the moment, to self, to others, to nature, and to the significant or sacred”. Spiritual distress has been reported to be one of the symptoms suffered by most palliative care patients whether or not they formally adhere to a specific religion and belief. Spiritual distress connotes elements of meaninglessness, increasing dependence on others, and feeling isolated and unsupported¸can manifests with fear, nervousness, hopelessness, and depression, and be associated with suicidal thoughts. On the contrary, spiritual well-being is presented as inner peace, having hope, feeling valued and dignified, better quality of life, lower depression, and anxiety level. Research reveals that access to spiritual care services at end of life are low because of individual, organisational, and cultural barriers such as lack of time, lack of professional education, lack of awareness, cultural differences between healthcare providers and patients and family. In conclusion, spiritual care must be integrated into palliative care services; spiritual care practices should be considered as quality indicators of services provided, as in some developed countries.