20.yy. FaşizmininTarihsel Dayanağı: İspanya’dan Örnekler
Citation
Akçay Akdoğan, B. S. (2024). 20.yy. Faşizminin Tarihsel Dayanağı: İspanya’dan Örnekler. Çekmece Sosyal Bilimler Dergisi, 11(23), 80-91. https://doi.org/10.55483/cekmece.1409744Abstract
21. yüzyılda sıklıkla kullandığımız birçok kavramı modernitenin getirisi olarak sunmak
tarihi moderniteyle birlikte başlatmak anlamına gelmektedir. Oysa ki tarih ilerlemeci bir bilimdir
ve modern dönem de geçmiş tecrübeler ile açıklanabilir durumdadır. Yapılan çalışmada 20. yüzyıl
İspanya’sında yaşanan milliyetçilik ve faşizm krizinin köklerinin hem yarımadanın çokkültürlü
yapısına hem de bu yapının oluşturduğu derin ayrılıklara dayandığı görülmektedir. O nedenle bu
ayrılıkları anlayabilmenin yolu İber Yarımadası ve İspanyol tarihini incelemekten geçmektedir.
Ferdinand ve Isabella evliliği dönemi ve sömürgelerdeki ilkel olarak tabir edilebilecek ayrımcılık
izleri 20. yüzyıl İspanya’sının sıfır noktasını oluşturmaktadır. Ayrıca, her ne kadar ortaçağ
boyunca saf kan yasaları ile kana dayalı dini bir ırkçılık biçimi yaygın olsa da İspanya’nın sahip
olduğu kozmopolit kültürün İspanyolları biyolojik ırkçılıktan ziyade kültürel ırkçılığa yönelttiği,
bu noktada da asimilasyon politikalarının devreye girdiği görülmektedir. Çalışmanın temel
amacını 20. yüzyılda meydana gelen İspanya faşist rejiminin oluşmasında ve yaşananlarda
İspanyol geçmişinin bir bağlantısı olup olmadığı sorusu oluşturmaktadır. Bu amaç çerçevesinde
çalışmada tarihsel tarama ve karşılaştırmalı tarih yöntemi kullanılarak İspanyol toplumunun
geçmiş tecrübelerinin dünü etkileyip etkilemediği üzerinde durulacaktır. Bu amaçla birincil el
kaynak olarak ferman, destan, kronik, gazete ve propaganda afişi kullanılacaktır. In the 21st century, attributing many commonly used concepts to the outcome of
modernity implies initiating history with modernity. However, history is a progressive science,
and the modern era can be explained in light of past experiences. The study reveals that the roots
of the nationalism and fascism crisis in 20th-century Spain are based on both the multicultural
structure of the peninsula and the deep divisions it has created. Therefore, understanding these
divisions requires examining the Iberian Peninsula and Spanish history. The period of the marriage
of Ferdinand and Isabella and traces of primitive discrimination in the colonies formed the starting
point for 20th-century Spain. Although a form of race-based religious racism with pure blood laws
was prevalent throughout the Middle Ages, Spain's cosmopolitan culture directed the Spaniards
towards cultural racism rather than biological racism, leading to the implementation of
assimilation policies. The main goal of the study is to explore whether there is a connection
between the formation of the fascist regime in 20th-century Spain and the Spanish past. In this
context, the study will focus on whether the past experiences of Spanish society have influenced
20th-century, using a historical review and comparative history method. For this purpose, primary
sources such as edict, epic, chronicle, newspaper, and propaganda poster will be used.