Boşnak Halk Edebiyatının Anlatı Türleri ve Tasnifi Üzerine Bazı Dikkatler

Abstract

Halk kültürü ve edebiyatı yüzyılların ardından oluşan bir birikimin ürünü olup bir milletin yaşam tarzını ve düşüncesini ortaya koymaktadır. Belirli bir sözlü ve yazılı kültür ortamında vücuda gelen bu kültürel değerler, o milletin düşüncesinde, geleneklerinde, edebiyatında kısacası sosyokültürel kimliğinin oluşmasında önemli bir etken olmuştur. Bu kültür ortamının oluşumunda sözlü kültürün en önemli yapı taşlarından olan anlatılar da önemli bir işlev üstlenmiştir. Belli bir sözlü kültür ortamında oluşturulan masal, efsane, hikâye ve destan gibi anlatı türlerinin analiz edilmesi ve yorumlanması halk bilimi çalışmalarında her zaman büyük bir önem arz etmiştir. Boşnak halk edebiyatındaki anlatı türleri gerek içerik gerekse içerdikleri motiflerle Boşnak sözlü kültürünün karakteristik özelliklerini ihtiva etmektedir. Hazırlayacağımız bildiride, Boşnak Halk edebiyatında belirli bir kültür ortamında oluşturulan bu anlatı türlerinin kavramsal boyutları ve tasnifi incelenecektir. Konularına göre farklılık arz eden bu anlatı türlerinin Boşnak Halk edebiyatındaki yeri; içerik, yapı ve işlev özellikleri bakımından ele alınıp incelenecek ve tartışmaya sunulacaktır.

Folk literature, as it collectively builds up over many centuries, is a manifestation of a society’s way of living and its cultural values. Such values come into existence only in the presence of distinct oral and written literatures, while influencing intellectual values, customs, and development of a socio-economic identity. As one of the building blocks of the existence of oral literature, narratives have taken a crucial role in shaping the culture. Therefore analysis and interpretation of narratives like tales, legends, stories and epics have historically been regarded as of high importance in folklore. Bosnian narratives carry key characteristics of the oral literature in both content and motives. In this paper, we will study conceptual identity of some Bosnian narratives and detail their classification. Whereas these narratives vary by subject, we will reveal their content, structure and function discuss their role in the Bosnian folk literature.