Demokratik Egemenlik Teorisi Perspektifinde Yasama Yetkisinin Analizi
Citation
ERCİVELEK, H. S. (2024). DEMOKRATİK EGEMENLİK TEORİSİ PERSPEKTİFİNDE YASAMA YETKİSİNİN ANALİZİ. Yargıtay Dergisi, 50(2),415-432.Abstract
Devlet teorisi kabullerine göre devletin temel unsurlarından biri-si egemenliktir. Egemenlik, devleti, insan eliyle oluşturulan diğer sos-yal yapılardan ayıran en önemli yetkinliktir. Egemenlik pratik anlam-da fiili, işlevsel olarak ise siyasi bir yetki olup bu niteliği ile siyasi iktidar olarak tecessüm eder.
Egemenliği diğer hükmetme güçlerinden ayıran, onu en üstün hükmetme gücü (superium imperium) haline getiren, devletin toprak ve insan unsurunun tamamı üzerinde etkin olmasıdır.
Siyasi İktidara sahip bir örgüt en üst sosyal yapı haline gelmiştir. Ancak bu yapı “devlet” olarak nitelendirilebilmesi için egemenliğin özel bir görünümüne ihtiyaç duyar; Hukuki Egemenlik. Hukuki Ege-menlik, devletin toprak unsurunun tamamı üzerinde yaşayan herkes için bağlayıcı kurallar koyma ve koyduğu kuralları zorlayıcı yaptırım-lar ile uygulatma gücüdür.
Modern devlet meşruiyetini ve fonksiyonlarının gücünü hukuk-tan alan devlettir. Bu pencereden bakılınca, modern devletin hukuki egemenliğinin kaynağı devletin meşruiyetini ve hukukiliğini tahkim eden en önemli unsur olarak öne çıkar.
Modernitenin felsefi dayanaklarından olan sekülarite dünyevi uygulama ve kavramların ilahi referanslardan koparır. Seküler yakla-şımın hukuki egemenlik teorisine yansıması demokratik egemenlik anlayışıdır. Bu anlayışa göre hukuk üretme ve uygulama otoritesi demek olan hukuki egemenliğin kaynağı ilahi değildir yeryüzü kay-naklıdır, bu kaynak devleti oluşturan insanların iradesidir.
Demokratik egemenliğin kaynağı ve sahibi olan insan unsuru (halk-millet) bu egemenliğini yasama fonksiyonunu icra eden yasama organları marifetiyle kullanır. Yasama işlevi hukuki egemenliğin fiili kullanımı anlamına geldiği için egemenlik yetkisinin nitelikleri ile yasama işlevinin nitelikleri arasında dikkat çekici paralellikler vardır.
Bu makalemizde egemenlik yetkisinin hukuki egemenlik olarak görünümünün devlet teorisindeki önemi, buna bağlantılı olarak, gü-nümüzde devlet kavramının fiili egemenlik yerine hukuki egemenliği öne çıkartan bir yapı arz etmesinin dinamikleri ve demokratik ege-menlik anlayışı ile yasama yetkisinin nitelikleri arasındaki organik ve işlevsel bağ incelenmeye çalışılmıştır. According to main accaptences of state theory sovereignty is basic and “sine qua non” element of a state. Sovereignty is distin-guishing function for state in order to framed the qualification and clarify the differences of it from other social organizations. In pratical sceene and execution function sovereignty appear in the form of “po-litical power”.Authority, by using political power performs its functions among the land scape and human elements of a state that we called nation. But still it needs a primary element in order to be consider as a “state”; “Legal Sovereignty”. Legal sovereignty is authority of estab-lishing rules and regulations, mainly, legal system valid all over the country of the state and people living on the country.
Modern state is state of law. That means all the authorty exer-cised by public authorites and functions of sovereignty must be estab-lished by law and exercised within the framework of legal system. The main principle steams form “state of law” idea is distungushing quality of modern state is “legal sovereignty.”
Legal sovereignty exercised by constituent power as establishing the constitutional system of state. Within constitutional framework stae functions exercised by constituted power. In this level Legal soverignty appeals legislation functions of a state.
The methodology of this sorting makes legaslation as sub mod-elling of legal sovereignty functions. The parellelism steams from this modelling is observable on the parallelity of qualifications of legisla-tion authority and legal sovereignty.