İş yeri şiddetinin öncülleri ve sonuçları

Abstract

Bu araştırma iş yeri şiddeti konusunu işleyen üç makaleden meydana gelmektedir. Bütün çalışmalarda nicel yöntemler kullanılmış, analiz için ihtiyaç hissedilen veriler Google From üzerinden ve yüz yüze yapılan anketlerle toplanmıştır. SPSS 25 ve AMOS 25 uygulama programlarıyla veriler analiz edilmiştir. Birinci makale, Chen ve arkadaşları tarafından 2004 yılında geliştirilen, 9 sorudan ve 3 alt boyuttan meydana gelen iş yeri şiddeti ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanmasıdır. Beaton ve ark. (2000) tarafından oluşturulan çeviri yöntemine göre Türkçe'ye uyarlanan 9 maddelik ölçek, 303 katılımcıya uygulanmıştır. Yapılan bütün işlemler neticesinde, 3 boyut ve 9 maddeden oluşan özgün ölçek, hiçbir güncellemeye ihtiyaç duyulmadan Türkçeye uyarlanmıştır. Araştırma kapsamında gerçekleştirilen ikinci makalede, Türkiye'de sağlık sektörü çalışanlarının yaşadıkları iş yeri şiddetinin, iş tatminlerini ve işten ayrılma niyetlerini nasıl etkilediği ve ayrıca çalışanların iş-aile çatışmasının bu etkilerdeki rolünü belirlemeyi amaçlamaktır. Çalışmada, Baron ve Kenny'in geleneksel yaklaşımının aksine, Hayes'in process tekniği, aracılık analizinde kullanılarak modern yaklaşım uygulanmıştır. Araştırma İstanbul İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı kamu hastanesinde çalışan 595 sağlık çalışanı ile yapılmıştır. Kolayda örneklem yöntemiyle katılımcılar seçilmiştir. Yapılan analizler sonucunda iş yeri şiddetinin; çalışanların iş tatmini üzerinde anlamlı ve negatif, işten ayrılma niyetleri ve iş-aile çatışmaları üzerinde ise anlamlı ve pozitif etkileri olduğu belirlenmiştir. Yapılan aracı değişken analizi sonucunda iş-aile çatışmasının, iş yeri şiddeti ile işten ayrılma niyeti ve iş tatmini arasındaki ilişkilerinde kısmen aracı rolünün var olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırmaya ilişkin son makalede ise özel güvenlik çalışanlarının maruz kaldıkları iş yeri şiddetinin iş stresi üzerindeki etkisinde işe tutulmanın düzenleyici rolünü ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma, yöntem olarak kolayda örneklem yoluyla ve İstanbul ilinde çeşitli sektörlerde iş tutan 2748 özel güvenlik görevlisi üzerinde uygulanmıştır. Veriler, ortak varyans yanlılığı sorununu azaltmak için birer aylık aralıklarla, yedi ay boyunca, üç farklı zamanda toplanmıştır. Yapılan analizin sonucunda, iş yeri şiddetinin işe tutulma ile negatif ve anlamlı, iş stresi ile pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, işe tutulmanın iş yeri şiddetinin ve iş stresinin üzerindeki etkiyi düzenlediği görülmüştür.

This research consists of three articles that address the issue of workplace violence. All studies used quantitative methods, and the data needed for analysis were collected through Google Forms and face-to-face surveys. SPSS 25 and AMOS 25 application programs were used to analyze the data. The first article is the adaptation of the workplace violence scale, which was developed by Chen et al. (2004) and consists of 9 questions and 3 sub-dimensions, to Turkish. According to the scale created by Beaton et al. (2000) and adapted to Turkish, a 9-item scale was administered to 303 participants. As a result of all the procedures carried out, the original scale consisting of 3 dimensions and 9 items was adapted to Turkish without any need for updates. In the second article conducted within the scope of the research, the aim is to determine how workplace violence experienced by healthcare workers in Turkey affects their job satisfaction and intentions to leave their jobs, as well as to identify the mediating role of work-family conflict in these effects. In the study, unlike Baron and Kenny's traditional approach, Hayes' process technique for mediation analysis was applied. The research was conducted with 595 healthcare workers working in a public hospital under the Istanbul Provincial Health Directorate. Participants were selected using the convenience sampling method. The results of the analysis revealed that workplace violence has significant and negative effects on employees' job satisfaction, and significant and positive effects on their intentions to leave their jobs and work-family conflicts. The mediating variable analysis showed that work-family conflict partially plays a mediating role in the relationships between workplace violence, intentions to leave the job, and job satisfaction. In the last article related to the research, the aim was to determine the regulatory role of job engagement in the effect of workplace violence experienced by private security guards on job stress. The research was conducted with 2748 private security guards working in various sectors in Istanbul using a convenience sampling method. Data were collected at three different times over a seven-month period to reduce common method bias. The results of the analysis showed that workplace violence is negatively and significantly related to job engagement, and positively and significantly related to job stress. Moreover, it was observed that job engagement regulates the impact of workplace violence and job stress.