Yoğun bakım hastalarında kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonlarının önlenmesinde kanıta dayalı önerilerin etkinliğinin incelenmesi
Abstract
Objective: Although central venous catheter (CVC) is a vital initiative, it causes serious complication among intensive care unit (ICU) patients. The most important of these is catheter related bloodstream infection (CRBSI). CRBSI increases morbidity, mortality and costs. The aim of this review is to examine the results of implemented interventions as the bundle of evidence-based guidelines recommendations for prevention and/or reduction of CRBSI among adult hospitalized patients in the ICU. Material and Methods: In order to reach the relevant study, BMJ Online Journals, Cochrane, EBSCOhost, Elsevier Science Direct, Medline, OVID-Lippincott Williams & Wilkins database were scanned. The full text can be accessed, published between 2000-2014, English studies were included in the review. All studies that have implemented the preventive bundle approach in adult patients who had non-tunneled central line in the ICU and have reported the CRBSI rate or number of event were included in the review. A standard assessment has not been made with regard to design or methodological quality of reached studies. Results: Twenty one studies were included in the review. The initiatives implemented in the study were presented in the following categories: education, prefer to subclavian site, evaluation of CVC requirements, hand hygiene, maximal sterile barrier precautions, chlorhexidine for skin antisepsis, checklist, empowering nurses to stop procedures, CVC insertion cart, adequate catheter care, replacement of administration sets, needleless intravascular catheter systems, evaluation of adherence to guidelines and other initiatives. Statistically significant reduction was found between the preintervention and postintervention period for CRBSI rate in 18 studies except only one study. In only one study, CRBSI rates between preintervention and postintervention period were equal. Conclusions: CRBSI rate was shown to decrease between 26% at first year of intervention and 95% at second year after intervention with implemented as the bundle of recommended interventions in the guidelines. As a result, the bundle approach has been revealed to be effective and sustainable to reduce CRBSI in adult ICU patients. Amaç: Yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) yatan hastalar için santral venöz kateterler (SVK) yaşamsal bir girişim olmakla birlikte ciddi komplikasyonlara da neden
olmaktadır. Bunlardan en önemlisi olan kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonları (KİKDİ), morbidite, mortalite ve maliyeti arttırmaktadır. Bu derlemenin amacı,
YBÜ’de yatan yetişkin hastalarda KİKDİ’yi önleme ve/veya azaltmaya yönelik kanıta dayalı kılavuz önerilerini paket şeklinde uygulayan çalışmalarda uygulanan
girişimlerin sonuçlarını incelemektir.
Gereç ve Yöntem: İlgili çalışmalara ulaşmak için BMJ Journals Online, Cochrane, EBSCOhost, Elsevier Science Direct, Medline, OVID-Lippincott Williams & Wilkins
veri tabanları taranmıştır. Tam metnine ulaşılabilen, 2000-2014 yılları arasında yayınlanmış, İngilizce araştırmalar derlemeye dahil edilmiştir. YBÜ’de yatan,
yetişkin, tünelsiz SVK’sı olan hastalarda önleyici paket yaklaşımını uygulayan, KİKDİ hızını ya da sayısını bildiren tüm çalışmalar derlemeye alınmıştır. Elde edilen
araştırmaların tasarımı ya da metodolojik kalite açısından standart bir değerlendirmeye gidilmemiştir.
Bulgular: Derlemeye toplam 21 çalışma alınmıştır. Çalışmalarda uygulanan girişimler şu başlıklarda sunulmuştur: Bunlar, eğitim, subklavian bölgenin tercih edilmesi,
SVK gereksiniminin değerlendirilmesi, el hijyeni, maksimal steril bariyer önlemleri, cilt antisepsisinde klorheksidin, kontrol listesi, hemşirelere işlemi durdurma
yetkisi, SVK yerleştirme arabası, yeterli kateter bakımı, uygulama setlerinin değiştirilmesi, iğnesiz kateter sistemleri, kılavuzlara uyumun değerlendirilmesi, diğer
girişimlerdir. Derlemede yer alan 18 çalışmada girişim öncesi ile girişim sonrası dönemdeki KİKDİ hızında bir araştırma dışında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde
azalma olduğu saptanmıştır. Yalnızca bir çalışmada, girişim öncesi ve sonrası dönem arasında KİKDİ hızı farksız bulunmuştur.
Sonuç: Kılavuzlarda önerilen girişimlerin paket şeklinde uygulanmasıyla KİKDİ hızında girişimin 1. yılında %26 ile girişim sonrası 2. yılda %95 arasında azalma
olduğu gösterilmiştir. Sonuçta paket yaklaşımının yetişkin YBÜ hastalarında KİKDİ’nin azaltılmasında etkili ve sürdürülebilir olduğu ortaya koyulmuştur.