Pandemilerde aşı tereddüt ölçeği : Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı yaşanılan veya gelecekte yaşanması olası olan pandemiler ile mücadelede kullanılacak aşı tereddüttü ölçeğinin Türkçe geçerlik ve güvenirliğini yapmaktır. Yöntem: Larson vd. (2015) tarafından geliştirilmiş olan “Aşı Tereddüttü Ölçeği”’nin pandemiler için modifiye edilerek Türkçe geçerlik ve güvenirliğinin yapıldığı metodolojik bir çalışmadır. Yapı geçerliliği için 617 gönüllü kişiden toplanan veriler ile Açıklayıcı Faktor Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktor Analizi (DFA) yürütülmüştür. Güvenirlik için Cronbach Alpha Katsayısı ve geçerlilik için ise dil geçerliliği yapılmıştır. Bulgular: AFA ve DFA sonucunda 10 maddelik “Pandemilerde Aşı Tereddüttü Ölçeği” iki faktörlü bir yapı göstermiştir. İki faktörlü yapı toplam varyansın %68,53’ünü açıklamaktadır. Ölçeğin maddelerine ilişkin faktör yükleri 0,638 ve 0,887 arasında değişmektedir. AFA sonuçlarının DFA sonuçları ile de doğrulanması yapı geçerliliğinin sağlandığı görüldü. Cronbach Alpha Katsayısı 0,901 olarak tespit edilmesi ile de güvenirlik kriterinin sağlandığı görüldü. Sonuç: Türk halkının farklı sosyo-demografik özelliklerine sahip kişilerden elde edilen veriler ile yürütülmüş olan “Pandemilerde Aşı Tereddüttü Ölçeği” geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak araştırmacılar tarafından kullanılabilecek bir referans olabileceği düşünülmektedir.

Objective: The aim of this study is to make the Turkish validity and reliability of the vaccine hesitation scale to be used in combating experienced or possible pandemics in the future. Methods: It is a methodological study in which the Turkish validity and reliability of the "Vaccine Hesitancy Scale" developed by Larson et al. (2015) was modified for pandemics. Explanatory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were conducted with the data collected from 617 volunteers for construct validity. Cronbach's Alpha Coefficient and language and construct validity were performed for reliability and validity. Results: As a result of EFA and CFA, the 10-item "Vaccine Hesitancy Scale in Pandemics" showed a two-factor structure. The two-factor structure explains 68.53% of the total variance. Factor loadings related to the items of the scale vary between 0.638 and 0.887. Confirmation of EFA results with CFA results was found to provide construct validity. It was observed that the reliability criterion was met by determining the Cronbach Alpha Coefficient as 0.901. Conclusion: It is thought that the "Vaccine Hesitancy Scale in Pandemics", which has been conducted with the data obtained from people with different socio-demographic characteristics of the Turkish people, can be a reference that can be used by researchers as a valid and reliable measurement tool.